Interview Bob Mould

For File Under, I got the opportunity to pick the brain of legendary Hüsker Dü and Sugar-frontman Bob Mould.

Bob Mould

(Interview: Jasper)

Bob Mould (53) heeft beduidend meer paden bewandeld dan de gemiddelde rockster van begin vijftig. Hij groeit op in een turbulent middenklassegezin in Malone, een ijdel plaatsje in New Jersey. Al vroeg ontdekt Mould dat hij uitsluitend op mannen valt: iets wat zijn vader, een nukkige alcoholist, naar alle waarschijnlijkheid moeilijk zal accepteren. Toch is het zijn vader die voor het eerst een gitaar in Bobs handen drukt. Het horen van The Ramones inspireert Mould als tiener zijn oude leventje voorspoedig achter te laten.

Tijdens zijn studie in Minnesota ontmoet hij vrijpostige slacker Grant Hart (zang/drums) en later snormans/chefkok-in-spé Greg Norton (bas). Zodoende het invloedrijke post-hardcore trio Hüsker Dü, destijds notoir als de destructiefste, luidste band op deze aardkloot, een oerschreeuw overladen achter een orkaan van genadeloos gitaar, bas en drumgeweld. Het is de ultieme uitlaatklep voor Moulds opgekropte zelfhaat en wanhoop.

De nietsontziende tour de force van de Dü vormt een bakermat voor een nieuwe generatie streberige punk kids, die op hun beurt weer komende generaties inspireren. Ene Charles Michael Kittridge Thompson IV besluit zelf een bandje te beginnen:"Must be into Hüsker Dü", schrijft hij attent in de advertentie. Mould raakt intussen steeds gedesillusioneerder. Tot sint juttemis slapen onder Henry Rollins' bureau en jezelf aftakelen door drank en drugs is niet meer aan hem besteed. Een ontluisterende overgang naar Warner, onderlinge argwaan tussen de bandleden en de tragische zelfmoord van manager David Savoy doet Hüsker Dü na tien jaar abrupt de das om.
Eenmaal nuchter en klaar met de Hüskers, vind Mould zichzelf begin jaren negentig opnieuw uit met de beknopte gitaarpop van Sugar. In het kielzog van Nirvana (en later Foo Fighters) opererend krijgt hij met Copper Blue eindelijk erkenning alom. Eindelijk de apotheose: Mould is zelfs verantwoordelijk voor een van de meest iconische showtunes van de afgelopen twee decennia. En toch...tóch mist er nog iets substantieels in het leven van Robert "Bob" Arthur Mould.
De gewaarwording en omarming van zijn seksuele identiteit beproeft Mould pas vanaf zijn 38ste levensjaar. Hij verdiept zich in de vele gay-subculturen en integreert twee frisse creatieve vehikels in zijn nieuwe leefstijl: zijn danceproject Blowoff en DJ-pseudoniem LoudBomb (een anagram van zijn echte naam).
In zijn memoires See A Little Light: The Trial of Rage and Melody schrijft Bob Mould de laatste demonen om zeep. Hij lijkt na al die jaren kniezen het juiste evenwicht te hebben gevonden. Zijn vorige soloplaat Silver Age voelt dan ook als een nieuw hoofdstuk, vergelijkbaar Sugars briljante Copper Blue twintig jaar eerder. Het duurt echter niet lang voor het noodlot opnieuw toeslaat. Beauty & Ruin vat een bewogen laatste twee jaar samen, een album met veel muzikale knipoogjes naar eerder werk.
File Under schuift bij Mould aan tafel voor een openhartig gesprek over Beauty & Ruinen meer.
Ik heb See A Little Light: The Trial of Rage and Melody inmiddels besteld. Wat moet ik in ieder geval weten voor het lezen?
'Ik wed dat je de muziekpassages waarschijnlijk prima snapt. Het boek brengt daarom veel dingen aan het licht waar ik vroeger niet of nauwelijks over durfde te praten. Mijn jeugd, mijn familie, mijn persoonlijke en professionele relaties. Door al die verschillende facetten van mijn leven samen te brengen, begreep ik pas waarom mijn muziek klonk zoals het deed. Dat ervoer ik als positief.'
Hoe was het om opnieuw aansluiting te vinden met het verleden? Zwaar?
'Nee hoor, dat ging prima. Wanneer ik mensen benaderde om bepaalde gebeurtenissen voor de geest te halen, kreeg ik echter verschillende versies van hetzelfde verhaal. Natuurlijk was er enige overlapping, maar de manier waarop vier mensen een situatie persoonlijk ervoeren...alle vier compléét anders. Ik dacht toen meteen: "Oh my god."' (rust terneergeslagen de hand boven het hoofd)
Trok je zelf een conclusie of dacht je, laat ik bij twijfel vertrouwen op mijn eigen beleving?
'Dat laatste. Het is onmogelijk af te wegen welke kant van het verhaal je nu moet geloven. Gestóórd! Uiteindelijk bleek het een interessante les over wat 'de waarheid' nu wel niet is. Ik hoefde in ieder geval niet opnieuw in de Hüsker Dü-catalogus te duiken. Die muziek zit best diep in mijn bewustzijn gegrift. Opnamesessies reconstrueren was wel weer lastig: ik was óf aan de drank óf ging zo resoluut te werk dat ik mijn gevoelens niet kon vastpinnen. Soms besef je naderhand pas wat je precies hebt gecreëerd.'
Hüsker Dü was misschien wel de eerste band die zich zowel spijkerhard als extreem kwetsbaar durfde op te stellen.
Not only did we invent hardcore, we invented EMO! (lacht) Nee, geintje! Ik kan onze ontwikkeling nu duidelijk zien. Bij Metal Circus waren we dat no nonsens 'fuck you met je punk rock-politics'-bandje. Zen Arcade was een rockopera: kijk ons eens quadrafonisch zijn! Flip Your Wig was onze interpretatie van The Beatles, we wilden toen een echte popplaat maken. En New Day Rising...nummers als "Celebrated Summer", "Perfect Example" belichamen juist onze coming of age.'
Heb intussen wat recensies en comments over je memoires gelezen. Wat ik daaruit opmaak is dat jij het boek grotendeels schreef vanuit de interne beleving van toen, in plaats van je ervaringen te relativeren binnen de context van nu.
'Precies, ik leg slechts vast hoe ik mezelf herinner! Het is de bedoeling dat mensen een natuurgetrouw beeld krijgen van de persoon die ik destijds was. Dus ook de momenten dat ik het spoor compleet bijster was, mezelf haatte en de radicale maatregelen die ik nam om controle over mijn leven te handhaven, snap je? Alles wat ik onderging komt in dit boek aan bod. Vaak dingen waar ik niet trots op ben. (lacht schamper) Als ik dan comments lees die beweren dat ik zo'n enorme egotripper ben…hell yeah! Destijds was ik dat zonder meer, natuurlijk! Maar de persoon die ze bekritiseren is de persoon die ik wás, niet de persoon die ik ben geworden.'
Veel negatieve comments zijn gericht op de afgunst jegens jouw voormalige Hüsker Dü-collega's Grant Hart en Greg Norton.
'Ik ben op bepaalde momenten absoluut gemeen tegen Greg, maar absoluut niet tegen Grant. Toen ik met Michael Azerrad (popjournalist en oprichter van The Talkhouse) aan het boek werkte, vroeg hij me na het aanleveren van de teksten telkens weer: "Okay, Bob, wat mijd je hier nu precies? Er is toch onenigheid tussen jou en Grant? Waarom lees ik dat er hier niet in terug?" Aan het einde van het schrijfproces dacht ik bij mezelf (mompelt zachtjes): "Is DIT het slechts?" (lacht) Ik kon het niet...ik bedoel, het zijn slechts kleine incidenten geweest die het vuur wellicht deden aanwakkeren. Maar verder niks extreems. De afgelopen twintig jaar geloofde ik steeds wat anderen mij in het oor fluisterden. Dat er een groot probleem was tussen Grant en mij waar eigenlijk nooit sprake van is geweest. Ik kon het alleen nooit goed onder woorden brengen. Het valt uiteindelijk reuze mee.'
Twee platen waar je de afgelopen twee jaar mee toerde zijn SugarsCopper Blue en je eerste soloplaat Workbook. Beiden transitie-albums waar je de creatieve controle herstelde. Waarom juist die twee platen?
Die twee platen behoren simpelweg tot mijn beste materiaal. Samen met Zen Arcadezijn dit ook de meest besproken platen waar ik aan heb gewerkt. Copper Blue kwam uit in 1991: ik vertrok bij Virgin na twee soloplaten (Workbook en Black Sheets Of Rain) geleverd te hebben. Ik spendeerde een jaar aan het schrijven van liedjes. Vervolgens deed ik een aantal akoestische try outs om te kijken wat wel en niet werkte . Dat was een mooie tijd, ik voelde mij toen compleet autonoom. Ik bouwde zelf weer iets op.Nevermind van Nirvana legde toen het fundament, waardoor alles plotseling precies op zijn plek viel. Copper Blue blijft een van mijn favorieten, die liedjes zijn gewoon te gek!Workbook betrof een totaal andere situatie. Toen het doek viel voor Hüsker Dü in 1988 zonderde ik me een jaar lang af op een boerderij in Minnesota. Geen optredens, geen bezoek van vrienden. Ik wilde de muziek - puur voor mezelf - herontdekken. Die plaat klinkt ook alsof je je in diepe isolement verkeert.'
Je speelde Beauty & Ruin voor het eerst integraal tijdens SXSW dit jaar. Hoe beviel dat?
'Twee shows, inderdaad. Het ging bijzonder goed! Zodra het publiek doorhad wat voor tafereel zich precies voordeed, werd er verbaasd gereageerd. De laatste keer dat we op SXSW speelden konden ze elk liedje meezingen. Dit keer speelden we uitsluitend nieuwe muziek, dus iedereen stond er een beetje perplex bij. We hadden het ook niet aangekondigd! Op die manier wilden we naar buiten brengen dat er een nieuw album op komst was. '
Best benieuwd naar jouw mening over hoe dat festival zich de laatste paar jaar heeft ontwikkeld. Eerst was het louter een viering van independent muziekcultuur. Hoe heb jij die verschuiving naar commercie ervaren?
'Het ontwikkelde slechts stapsgewijs vanaf de jaren negentig. Pas de laatste drie, vier jaar is het enorm snel geëscaleerd. Ik woonde in de jaren negentig in Austin en gaf in 1995 de Keynote Speech, toen het nog een kleinschalig en independent evenement was. Austin is sowieso erg veranderd als stad. En vergeet niet, de muziekindustrie is de afgelopen tien jaar ook ontzettend veranderd. Tegenwoordig kun je maar moeilijk rondkomen van muziek. Corporaties merken dit en werven tegelijkertijd een potentieel groot publiek aan wie ze van alles kunnen verkopen. Dus stappen ze in het speelveld om te zeggen: "Hey, wij kunnen jullie helpen het festival staande te houden." De marktwerking heeft het voortouw overgenomen en dat is jammer genoeg een natuurlijke progressie. Je ziet het overal. Het is spijtig dat zoiets nooit meer terugkeert naar wat het ooit was. Het goede nieuws is dat er genoeg welwillende mensen zijn die met iets nieuws komen.'
Je begon je loopbaan bij het inmiddels opgeheven, maar nog altijd invloedrijke label van Black Flag-gitarist Greg Ginn, SST Records. Tegenwoordig zit je bij Merge Records, dat beheerd wordt door Mac McCaughan en Laura Ballance van Superchunk. Past Merge Records dergelijke blauwdrukken van vroeger toe in het hedendaagse muziekklimaat?
'Ik denk het wel. Ik geloof graag dat Mac en Laura die oude modellen bestudeerd hebben. No Age werkt bijvoorbeeld heel trouw aan het SST-model, met een eigen clubje in LA rondom The Smell. Zij doen dat fanatieker dan de rest. Ze hebben zelfs een compilatie uitgebracht met instrumentaal SST-materiaal!'
Hoe was het om met No Age te spelen tijdens je tribute avond (naast No Age deden o.a. Dave Grohl, Ryan Adams, Spoon en The Hold Steady mee, red.) in Walt Disney Hall? Ze deden best een aardige Hüskers-impressie...
'Fantastisch! Het zijn ontzettend aardige lui. Wat No Age doet gaat verder dan alleen de muzikale vergelijking. Het is vooral hun mentaliteit: laten we een eigen label beginnen, vrienden betrekken en een eigen identiteit vormen Dat is wat wij destijds bij SST ook deden. Als ze hun geluid van Hüsker Dü afleiden is dat slechts een klein onderdeel van het complete grondbeginsel.'
Veel artiesten brengen tegenwoordig uit eigen initiatief muziek uit via streamingdiensten als SoundCloud. Zie jij nog meerwaarde bij independent labels in Amerika? 
'Ja. De mensen die de goede indielabels in Amerika runnen zijn óf fanatieke muziekfans óf, in Mac en Laura's geval, zelf muzikant. Ze noemen het niet voor niets een 'label': je duidt niet alleen de artiest, maar ook het publiek dat aanhaakt. De een is Merge-fan, de ander Sub Pop-fan. Je schept een klimaat van onderling vertrouwen door middel van een kwaliteitsstempel. Muzikanten die een label runnen hebben over het algemeen een goed oor. Je kan als band zijnde dan nog zo goed spelen, discipline en motivatie zijn net zo doorslaggevend voor succes als de muziek. Met die criteria ben je wat mij betreft een goed label. Major labels stellen dan weer compleet andere eisen: muziek is slechts een minuscule bijzaak binnen het grote plan. Die kijken liever naar muzikanten die misschien later acteren in een Hollywoodfilm of een eigen reality TV serie beginnen. Op majors is de artiest het gemeengoed terwijl indielabels slechts toewerken naar de muziek en het eindproduct. Wanneer je met een label in zee gaat moet je afwegen liever een grote vis in een kleine vijver wil zijn of vice versa. Dat is door de jaren heen in ieder geval niet veranderd.'
In bijzondere gevallen vangt een klein indielabel onverwachts een te grote vis. De band ontgroeit het label wegens een te groot draagvlak voor de distributie en promotie. De Hüskers ondervonden dit ten lijve met Zen Arcade.
(hoofdschuddend) 'Pas bij Zen Arcade ontstond er brede belangstelling voor Hüsker Dü.New Day Rising kwam relatief snel tot stand en Flip Your Wig...Warner wilde vooral die plaat héél graag uitbrengen. Wij voelden ons echter nog verschuldigd aan SST om nog een plaat met hen te doen. SST had hun zaakjes structureel goed in orde, tot er op een gegeven moment teveel albums tegelijk kwamen. Ik moest altijd een beetje lachen om die hele anti-corporate instelling van ze, want SST vroeg zelf onderbewust helemaal niet om het succes dat het uiteindelijk behaalde. Wij, Sonic Youth, Meat Puppets...iedereen vertrok op een gegeven moment, omdat we gewoon een grotere markt bereikten. Dat terwijl SST koppig vastklampte aan het kleinschalig en anti-establishment willen blijven. Ze lieten bijvoorbeeld nooit airplay op de radio toe. Hüsker Dü moest dus verder. De vraag die ik altijd stel aan mensen die over SST beginnen: SST preekte altijd "corporate rock sucks"...(pauzeert en spreekt nauwgezet verder) maar was het niet Black Flag die zich verkaste naar een major (Unicorn/MCA, red.)? Greg Ginn maakte dus zo zijn eigen regels...(lacht)
Op de hoes van Beauty & Ruin zie je een recente foto van jezelf overlappend met een oude foto uit de prille Hüsker Dü-jaren. Wat wil je hier precies mee vertellen?
'De cover-art was een pure gelukstreffer. Na twee maanden opnemen speelde ik met wat ideetjes in mijn hoofd. Beauty & Ruin is namelijk een album vol contrasten. Eerst wilde ik een digitale illustratie gebruiken van een Japanse kunstenaar, maar kreeg geen reactie toen ik hem per mail om toestemming vroeg. Het was een digitale schilderij van een tiener die er nogal gehavend uitzag. Ik vond dit zodanig indrukwekkend dat ik iets soortgelijks wilde doen, zonder het bronmateriaal schaamteloos te kopiëren. Dus ik zocht beeldmateriaal en stuitte toen op twee foto's van mezelf: een recente en een oude foto, een van de eerste persfoto's van mij als muzikant. Toen ik beide foto's met photoshop op elkaar zette, kwamen beide beelden op precies dezelfde ooghoogte terecht. Ik dacht: "Wow, dit is wel héél bizar. Dit is niet eens zo'n slecht idee!" Ik had overigens nog meer concepten liggen, maar uiteindelijk hakte de artwork-persoon bij Merge de knoop door.'
Je had het zojuist over contrasten. Werd de strekking van Beauty & Ruintoen meteen duidelijk?
'De boodschap achter deze songs stond daar aan voorafgaand zo goed als vast. Toen die twee foto's op elkaar vielen, toen resoneerde er wel iets. Het kwartje viel toen: dit illustreert precies zoals de plaat klinkt!'
Bij je vorige plaat Silver Age greep je sterk terug naar het optimisme vanCopper Blue. Beauty & Ruin klinkt in vergelijking weer een stuk introspectiever.
'Absoluut. Silver Age kwam vlak na de publicatie van het boek en de tribute avond tot stand. Er kwam veel positieve energie vrij. Na een maand toeren kreeg ik het nieuws dat mijn vader is overleden. Hij was ondanks alles de persoon die muziek in mijn leven bracht. Ik had veel om over na te denken. Goed samengevat: ik moest abrupt omschakelen van pure blijdschap naar droefenis. Loslaten en de draad weer oppikken ging uiteindelijk wel, het hielp datSilver Age zo'n 'happy-go-lucky' plaat was. Gelukkig was ik tegen het eind van dat jaar vaak genoeg thuis in San Francisco om met nieuw materiaal aan de slag te gaan. Ik dacht veel aan mensen om me heen. Beauty & Ruinput vooral uit simpele universele waarheden. Het is bepaald geen moeilijke plaat om de doorgronden.'
Erg hart-op-de-tong, vooral.
'Zodanig hart-op-de-tong dat ik niet zeker wist of het wel zo expliciet zou moeten brengen. Wie mensen tegeltjeswaarheden verkoopt loopt al gauw het risico gebagatelliseerd te worden.'
Je neemt jezelf dan weer flink op de hak met "Hey Mr. Grey": Life used to be so hard/get off my yard". Stukje zelfbescherming?
'Jawel, natuurlijk, iedereen neemt dat wat het meest waardevol is in bescherming. Zoals bijvoorbeeld een huis. (lacht) Je verandert dan opeens hé, zodra iemand dat bedreigt! Jij snapt dat nu gelukkig, aangezien dit je gister is overkomen.'* (beiden schieten in de lach)
*Context: op de avond voor dit interview brak een bebloede, met coke verstijfde sekstoerist in het huis van ondergetekende na een akkefietje met de buurvrouw. Louche zaakjes dus.
Goed, ik voel hier in ieder geval met je mee: het moment dat een ouder het leven laat...waar je op dát moment in je leven bent wordt hoe dan ook bepalend voor je toekomst. De dood komt nooit gelegen, maar je had het slechter kunnen treffen. Bracht het verwerkingsproces ook iets positiefs teweeg?
'Het was (stamelt)...ik vind het moeilijk om dit tot uiting te brengen. Laten we zo zeggen, een gezondere situatie had ik waarschijnlijk niet kunnen treffen. Wat anderzijds een enorm zware periode had kunnen zijn, is uiteindelijk een soort viering geworden. Hierdoor kon ik mijn verlies goed bevatten en uiteindelijk verwerken. Dit is precies waarBeauty & Ruin ook begint. Ik wil met dit album mensen de hand toereiken die zich in soortgelijke omstandigheden verkeren en tegelijkertijd uitzoeken hoe ik het verwerkingsproces projecteer op mijn directe omgeving. Bij je ouders denk je vaak te weten wat dat dan precies betekent. We lezen de boeken, we zien de films, we horen de verhalen...maar zodra het je daadwerkelijk overkomt, dan realiseer je pas dat dit leven een einde heeft. Het verandert de manier waarop je alles en iedereen bejegent.'
Voelde je je verplicht met Beauty & Ruin bepaalde aspecten in je leven te verzoenen?
'Ik voelde me vooral verplicht alles los te laten wat ik toch niet kan controleren. Dingen die een blok aan mijn been zijn: slechte relaties aanhouden en de kleine alledaagse neuroses. Of ik wel of niet allergisch ben voor deze bloemen (wijst naar bloempot in het midden van de tafel). Die irritaties vermenigvuldigen zich gedurende de dag. Ik ben altijd een piekeraar geweest...ik maak me altijd wel druk om IETS. Nu is dat minder. Zoals ik zei, simpele waarheden aanknopen, maar wel dingen die een grote impact op mij hebben. Ik behandel de grote thema's op Beauty & Ruin: het verlies, reflecteren op een leven mét en zónder bepaalde mensen. Plus de acceptatie dat heel veel dingen simpelweg onvermijdelijk zijn. Het slot van de plaat kaart de toekomst aan, datgene wat iemand in zijn of haar leven nalaat. "Fire In The City" vertegenwoordigt die conclusie: de aarde trilt en alles gaat in vlammen op. En morgen is er weer een dag. Dit album begint dus heel grijs en geel: het is koud, het is langzaam en het is donker. Maar langzamerhand wordt het zonniger en optimistischer.'
Okay, waarom naast een boek ook een album schrijven om jezelf te verkennen?
'Beauty & Ruin is in feite meer een samenvatting van de afgelopen twee jaar van mijn leven. Het is geen lange zelfreflectie, zoals het boek dat wel was.'
Helder. Nog een laatste vraag, eigenlijk meer een observatie! Als ik zeg dat "Kid With Crooked Face" je meest Hüsker Dü-getrouwe song in jaren is, zou je dat als compliment opvatten? Je stem staat anders weer lukraak achter de drums en gitaren gemixt.
"Natuurlijk! Het klinkt als Bob Mould die gitaar speelt en zingt! (lacht) Mensen kicken op dat soort details, waarom niet? Het is leuk! Ik denk dat je dit album gerust een bloemlezing mag noemen van alle muziek die ik door de jaren heen heb geschreven. Vooral wat mijn gitaarspel betreft. Ik bedoel, als Dave Grohl het toegeeft...(lacht) waarom ik dan niet?"
Beauty & Ruin is momenteel verkrijgbaar via Merge/Konkurrent. Je kunt de biografie See A Little Light: The Trial of Rage and Melody hier bestellen.

House Of Cosy Cushions / Norwegianism Records

Two Luifabriek-pieces, a lengthy chat with Richard Bolhuis ( House Of Cosy Cushion) and an inside scoop on Dead Neanderthals' Norwegianism Records.

Interview with Sharon van Etten

Did a big interview with Sharon van Etten, a collaboration with Bamshakalah! (the official Belmont Bookings blogspace) and Re:VERSION (check out their amazing session below).


RE:Version presents: Sharon van Etten "Taking Chances" (filmed in Vondelpark, Amsterdam)

SHARON VAN ETTEN: A JOURNEY OF LOVE AND SELF-ACCEPTANCE
“It’s real love…real pain, you know?” - Sharon van Etten

Words by Jasper Willems

Video + Images by Margarita Kouvatsou

Wherever Sharon van Etten sets foot, she always keeps things light and fun. She does so inconspicuously, never trying to be the center of attention. During an obligatory press day in Amsterdam, we find her skipping vivaciously across the lobby of Hotel Vondel. In between interviews and shoots, she poses stone-faced with a scruffy old dog for a picture (like some kind of C.M. Coolidge outtake), makes fun of her non-matching socks with band member Heather Broderick and tends to the publicists, photographers and journalists to see how they’re holding up. Indeed, Sharon van Etten is a compassionate, self-effacing and outright charming human being. However, there is always a downcast, world-weary aura surrounding her. It’s almost as if she’s constantly encumbered by her emotional baggage. 

Sharon van Etten was born February 26, 1981 in Clinton, New Jersey, ultimately spending most of her childhood in Nutley and Clinton. She is the middle child of a big household, with two brothers and two sisters. Her parents are big music heads, playing records around the house and taking Sharon and her siblings to many live shows. Sharon once described herself as an introverted child who had trouble communicating and expressing her feelings. One day, her mother gave her a notebook to help harness her thoughts, feelings and dreams. While Van Etten sang choir and studied clarinet, violin and piano at an early age, she only started avidly writing music after teaching herself to play guitar during high school. She later attended Middle Tennessee State University to study music recording, only to drop out after her freshman year. Her first recordings were all hand-made and self-released; she connected to her audience by sending a personal note of gratitude with each record she sold.

Van Etten, now in her early thirties, calls herself a late bloomer: she has started to get a grasp on what she demanded out of herself in her twenties. Sharon: “When you first leave high school and you’re going to college, you feel like you’re making a good decision in life. But then at school you’re out, you left your family. You start this whole other life. But it’s the same thing when you’re in your thirties. You’re supposed to have this career, make money. Or whether or not you want to start a family at a certain age. There’s a lot of dark stuff that you have to decide, especially for a woman, in that small amount of time. So you have to ask yourself these questions…or else you’re going to have regrets.”

Her first album, Because I Was In Love (2009), was released on Language of Stone and distributed by Drag City. The album documented a tumultuous long-term relationship; then-boyfriend wasn’t supportive of her dreams of pursuing a career in music, diverting her to perform open mics and shows in secret. Most people would be discouraged after such an ordeal: the dream becomes a tainted, foolish endeavor. Thankfully, Sharon van Etten sits here today, with her fourth studio LP Are We There slated for release, with no regrets. 

“Everything is going to be okay”, she diligently answers, when asked what she would tell her five-year-younger self. “In these moments, where you feel like there is nobody…to have one person just be there. I wouldn’t change anything I have done, because I wouldn’t be who I am today. And I’ve come a long way. I’ve been doing some crazy things! Though I wish certain things wouldn’t have happened, if I had a time travel machine, I wouldn’t change them.” 

We’ve come to know Sharon van Etten as a confessional songwriter, whose otherworldly Elysian outcries triumphantly mediate the earthly human struggles from within. Over the past ten years, the sleepy-eyed songstress has refined her craft: 2010’s epic introduced a wider audience to her music. Purposely spelling its gaudy title without a capital E was a self-deprecating, yet powerful statement: it aptly summarized Van Etten’s knee-jerk sense of humor as well as her forceful MO as a recording artist.

Piecemealing her way to notoriety, Sharon found many friends and collaborators within Brooklyn’s vibrant alternative music scene along the way. People like The Antlers’s Peter Silberman, who she met via MySpace, or TV On The Radio’s Kyp Malone, who booked Van Etten’s first shows when Sharon handed him one of her homemade cd’s after a show.

For several years now, Van Etten has been part of a tight-knit community of artists avidly collaborating with one another, almost like a set of cogwheels spinning together. Before mapping out her music career, Sharon began working as a publicist and tour manager. Jobs that require some hefty people skills and taking the crux of responsibility for a group of musicians. Her friend Jonathan Meiburg of Shearwater once said, “You know Sharon will take care of you, no matter what.” 

Many of Sharon’s befriended peers now collaborate and/or perform with her. Meiburg appears on the new album, as well as Adam Granduciel (The War On Drugs), Jana Hunter (Lower Dens), Mackenzie Scott (Torres) and Heather’s equally prodigal sibling, Peter Broderick. Joining her live band is Brad Cook (Megafaun) on bass and Darren Jessee (Ben Folds Five, Hotel Lights) on drums, with Doug Keith (guitar) and Heather Broderick (keys) returning. “It’s going to be a new energy…that’ll be fun!” she rejoices. “I have never toured as a five-piece before and I don’t play a lot of guitar on this record.”

Van Etten deeply values the collaborative aspect, bringing other musicians with different mentalities and skill sets into play. “Especially nowadays in New York, because it’s getting harder and harder for people to live there. So you have to work more and more. And with our line of work, we’re not home most of the time. So we find an excuse to hang out by working together. I call it ‘highway hi-fiving!” says Sharon, laughing. “You see most of your friends in another country as opposed to your own home! I think the scene is constantly changing; if you don’t keep nurturing it, it’s going to go away. People are going to stop caring.”

There could be a flipside to these prolific creative endeavors. A constant impetus to stay productive and creative - whether you are up to it or not - may not be healthy in the long term. “Right, I know…that’s the question, right? At what point in your life do you say, ‘I’m at a good place to stop?’ But your contract says you have to come up with a record every two years. It says you should tour a record for a year and a half if you want to hit all these regions. There are all these unspoken rules in order to have a presence: to get your name out, to have people see you perform and buy your record. You have to nurture that as well. I wouldn’t be happy if I wasn’t working, because it’s also my therapy. It makes me feel better. If I wasn’t singing, I wouldn’t be a happy person. I need that outlet.”

2012’s Tramp, her first release on Bloomington, Indiana’s renowned Jagjaguwar-label, featured many guest musicians, including The National’s Aaron Dessner, Beirut’s Zach Condon and Wye Oak’s Jenn Wasner. Once again, the album’s succinct, dubious title hit a nerve. To a touring musician the word “tramp” sounds kind of romantic; yet to a female living in New York it comes off as rather disparaging. The album felt like a slap of reality in the face - as well as yet another acerbic point-and-laugh to herself, drawing inspiration from the silent films of Charlie Chaplin. Foolhardily juggling both her career as touring musician and her inner circle spawned tenuous, complicated situations, leaving Van Etten with some inner turmoil to address. She confesses that ‘Give Out’ was written about the first person that did listen to her.

“That was when I just decided to move to New York to pursue music. I had a job working at a wine store called Astor Wines in Manhattan. I went through playing open mics to playing small bars. Playing for a crowd of about five people…or a bar filled with drunk people that didn’t even know I was playing! I played all these kinds of places, all while I was still figuring things out. But I knew I wanted to do this…I just didn’t know how yet. So that’s how we met: I played at a bar where he used to work. It was one of my first shows in New York. He was the only one in the room listening. I was pretty young, around twenty-three, twenty-four. I never lived in a big city before at that point.” 

Moving from Tennessee’s pastoral terra firma to buzzing upstate New York left Sharon disillusioned, yet determined to find her vernacular as an artist. “I had severe social anxiety at the time. I couldn’t look people in the eye. I was having panic attacks…freak outs! I’d get so nervous. I didn’t know how to meet people…when I first moved there I was just a kid.” She underlines that she can still recall what she specifically felt at the time by listening to her old recordings. “I had an apartment on Broadway and Marcy, there was an above ground train right by my window. You can hear that train in a lot of my recordings. When I hear the early stuff, when I hear that train…I think about the time ten years ago…you know, just making computer recordings in my bedroom! You could just hear the screech of the train every fifteen minutes.”

She tells a story about a show at a Brooklyn venue called Zebulon, one that marked a turning point for her as a performing musician. “It was owned by two amazing French guys, Joce and Jef. They were the first to take me under their wing. They let me curate my own night once a month. When I first started out my friends came, and they had regulars come in. It was just one of those things where more and more people started coming. I was still playing solo shows and one day, I remember I got really teary-eyed mid-song. I suddenly noticed how quiet everyone was. A whole room full of people..even the bartenders stopped working as I was playing. When I noticed no one did anything…it had an effect on me. People were listening. After five years of doing acoustic shows…I never had that moment. When I felt that..it was kind of intense!” 

As she gradually embraced playing electric guitar, Sharon moved into a cheap apartment in Bushwick, which conveniently had an underground basement for her to practice in. “I remember that feeling of finally being able to play loud.”, she adds. “Then I moved out further south of Brooklyn, because even Bushwick got too dicey. I mean, someone got shot in front of my building. I was like, this is not worth it anymore. It’s affordable, cool…but I don’t wanna be in danger, you know? As a young female, you don’t want to walk around there alone at night. With what I do, I’d often come home really late.”

Between recording sessions for Tramp with Aaron Dessner, Van Etten found herself essentially homeless, forced to scatter her belongings and crash with friends, family and acquaintances. Eventually she moved in with her boyfriend. “That’s when I started writing all these songs on the Omnichord, so when I’d hear those demo’s again, I remember Heather (Broderick) giving that to me to learn ‘Magic Chords’ live. When I learned how to play that song live, I brought it home with me, and it became a new writing tool.” 

The omnichord (a handheld synthesizer designed by Suzuki in 1981 as an electronic counterpart to the autoharp) is featured in various songs on Are We There, including the brooding lead single ‘Taking Chances' (featured in session below) and the incredibly moving, candid guilt trip 'Our Love.' On the latter, Sharon’s faux-wistful, analgesic falsetto halfheartedly spitshines a falling out between two lovers. It’s a song exemplary of how far Sharon has come along as a songsmith, boldly threading the needle between hope and hopelessness within the most concise of moments. 

Instead of falling back towards ambiguity, Sharon has shed yet another layer. “It’s the least censored I’ve been with myself, without saying names, telling when I wrote it, why I wrote it and where I was. But it’s still very open and vulnerable.” ‘Break Me’ and ‘I Know’ even shatter the fourth wall, Mark Kozelek-style. “I sing about my love and fear and what it brings,” she pronounces in the latter.

Are We There…it’s a title that lingers. It’s as if Van Etten merely has a slim read on the cards she’s holding. “The theme of this recording is about balancing a relationship with trying to have a career. Some people think it’s just love songs. Are We There is about something that’s very current, about the last year or two of my life. My previous records had me looking back and reflecting on it.” Even after Tramp garnered her definitive acclaim from fans and press alike, Sharon still struggles to maintain her amazing balancing act. Unlike her previous albums, Are We There isn’t a reconciliation with her past: she is still living the album as we speak.

“This is still happening,” she exclaims, visibly sullen.

“That’s one of the worst you know, you’re losing your boyfriend after ten years because you’re touring nine months a year? Is it worth it? I don’t know.” Suddenly, the usual chirpy, affable Van Etten withers into doldrums. “I’m still learning how to talk about this, because it’s still fresh.” She stops and pauses. “It’s real love…real pain, you know?” 

Despite the conundrum she found herself in, she calls Are We There the record she’s most proud of. It’s a brave, no frills document that, much like her first album, Because I Was In Love, feels like the listener is right there looking over the singer’s shoulder - relating to her words like the tiny angels and devils you see in cartoons - as she stands in the crossfire between unconditional love and self-acceptance. “Don’t get me wrong, I’m scared to play these songs live,” Sharon laughs. “I’m probably going to be crying in the room with some of these songs, being super emo! But really, I’m proud of these songs, but they’ll be so hard to do!” 

It’s a textbook example of the candor Brene Brown expressed in her well-known TED Talk on the power of vulnerability; briefly, that the thing that underpins our personal shame is excruciating vulnerability and that, in order for connection to happen, we have to allow our true selves to be seen. 

After bringing it up, Van Etten acknowledges watching it: “That one made me cry!” She definitely makes her own pledge with the ascending ‘Afraid Of Nothing,’ only to turn over the remaining stones with roll-of-the-credits tearjerker Every Time The Sun Comes Up. Lyrics like ‘I washed your dishes but I shit in your bathroom’ epitomize the empowering ability of being vulnerable, especially for a woman—seeing that women are generally subjected to more scrutiny concerning image and archetypes than men.

Van Etten rightfully calls ‘Your Love Is Killing Me’ ‘the Beast,’ its languid semi-heroic organ motif marching straight into a barrage of poison arrows. “That was a scratch vocal too,” she recalls. “I tried redoing it, properly. I tried re-tracking and isolating it, but it didn’t move me. So I used this one where you kind of hear it clipping a bit. It was the best take.”

Van Etten fulfills her penchant for penning songs with exotic backdrops: in this case Tarifa, a densely populated village at the utmost edge of Spanish region Gilbraltar - the most southern point of Europe. “My boyfriend flew over to Barcelona after we finished playing Primavera. We rented a car and drove down the coast, and stayed in Tarifa for ten days.” A fond ten days, as she reminisces: “It was the most at peace I have ever seen him, I think. I had never seen him this happy.”

While the words Are We There might still linger, hopefully Sharon van Etten takes comfort in knowing that anyone can capture a powerful image at any moment, ignorant of its eventual meaning or destination. Nothing encapsulates this more than a picture she took right before embarking on her musical journey, which would eventually find its way on the album cover.

“It’s my friend Rebecca, who did the artwork for the first two records. I took this picture when I moved back to New Jersey with my parents, where I was taking photography classes. I went back to visit her in Tennessee to tie up some loose ends. She was about to move to Indiana with her family and I was about to move to New York. It was the last time we got to hang out before she moved. She has two kids and got married. It used to be our tradition when we worked at a bookstore together, we’d get off work and get a couple of coca cola’s, a pack of cigarettes and just play music while driving across the Tennessee countryside. We’d sing a lot… and take turns screaming out the window. It’s a picture of Rebecca screaming out of the window on that last day…

But also, it was the first photograph I gave my boyfriend, ten years ago. We were on-and-off during those ten years. Whenever I went over to his house over the years I never saw it again. So I assumed that during an ‘off-time’ he threw it away or something. When I moved in with him last year, during the recording of Are We There, I caught him cleaning out the apartment, purging to make space for me. He pulls this pile up from under his bed with everything I have ever given him. Postcards, letters, photographs, cds, early demos. But also this photograph…covered in dust. It summed up exactly where we were in our relationship at the time.”

When asked if this was the only picture, Sharon responds, “At the time it was just so emotive, (Rebecca) was my best friend. I gave my boyfriend two pictures: one was of a pile of trash against a brick wall with graffiti that said ‘profound.’ She snickers. “So…I gave him something beautiful and something silly.”

Sharon firmly nods. “It kind of sums me up. I’m heavy…but I’m also a total joker.”

Are We There is slated for release May 26 on Jagjaguwar.

© Jasper Willems

Interview Wye Oak

I recently had a nice talk with Baltimore duo Wye Oak for File Under New Music.

EMA - The Future's Void: Track by track ruminations

EMA's The Future's Void is likely the best thing I've heard so far this year. With her Paradiso gig pending next Friday, I felt compelled to do some track-by-track ruminations. Here goes...

"Satellites"
There are so many brilliant things about this track, I simply don't know where to begin. It's an unabashedly kitsch pop song, only without its glistening veneer. More like some rigid skeletal anatomy of a pop song, combining wonderfully tacky progressions with audacious, heavy grotesque sounds. Few have been able to pull this off with, I can only name Cabaret Voltaire, PiL or Suicide off the top of my head. She gets extra perks for triggering the same kind of harrow here as Faith No More's flappy fish-shtick (look, a terrible pun!) in their "Epic" video.

"So Blonde"
Such a clever tune, the point-and-laugh-at-the-mirror 90s throwback So Blonde. It seems Anderson jestingly revisits the whammy she documented in Past Life Martyred Saints, intervening her Midwestern roots with the punk rock fatalism she embraced with noise-misfits Gowns. Simply heart them golden Wildflowers-era Tom Pettyish vocal harmonies around the two-minute mark.

"3Jane"
Transcending, probably the most spotless tune I've heard so far this year, along with Chad VanGaalen's "Frozen Paradise". We find Anderson almost completely forfeiting some of her idiosyncracies as a producer, exposing her insides with her voice - which soars over the track's majestic lucid backdrops.  Not sure if this is deliberate (I'm kind of guessing it is!), bearing in mind the song's visceral outcry for bequeathing a fractured online identity across the digital superhighways. You can feel the proneness in her voice...it's so incredibly heartfelt, yet forceful and empowering...it leaves me sobbing. Despite the song's forlorn makeup, those monumental keyboard layers (she even mixed in ye ol' dial-up tone) really evoke this sense of awe and bewilderment, the notion that our current technological headway might actually usurp the ersatz-futurism we scrutinized in timeless sci-fi novels and movies.

"Chtulu"
Just as the title implies, this is one gaudy abomination of a track, it blusters with pure epicness. In many ways, it's the same untethered scourge Kanye West displayed in that song Hold My Liquor. Lurking ominously with these oddly beautiful soundscapes, dallying violins, just lunging out from the surface with more and more impetus. Anderson really shines with her anguished vocals, her sheer ability is often underemphasized. Side note: I kind of wonder if "gable" refers to Bas Jan Ader's tumble-from-the-roof performance art piece she alluded to as she addressed her past in Gowns. It's one of the many things befuddling me whilst listening to this album. Which is, by default, kind of a great thing, isn't it?

"Smoulder"
Again, another absolutely fearless track. I was quite baffled that Pitchfork criticized Anderson for breaking the momentum of the first three tracks, arguably her three most palatable songs to date. "Smoulder" is basically EMA returning to the deviant ways that made people rapture about Past Life. It's a classic slow burner: I love the divergence to her heavily distorted dementia of her lead vocals, with her analgesic backing vocals serving as calmative. It really made me think about her struggle to forsake her  maverick stage antics playing bigger, more professional venues. I for one, love that there are still artists that manage to unnerve and shake things up like Erika can. Just a haunting listen all the way through.

"Neuromancer"
An industrial-meets-reggaeton voodoo dance of death...and Erika is the conjuror, turning the tables on the disconnect she evokes in "3Jane". "Just keep going!", she exclaims after the first two bars of clinking clattering caliginous drums. Just an incessant four-and-a-half minutes of arcane doom chant splendor. Fucking amazing.

"When She Comes"
Like "Satellites", this song has an anthemic quality, only to be completely stripped from its zest and zeal. It's kind of got this languid, world weary feel, lulling into existential sulk. Even amidst its restraint, Anderson hushes all petty matters to bed with a single powerful line. "It's not too long we're in this world, so what'd you even come here for?"

"100 Years"
In this captivating sparse piano track, EMA staggers between dystopian angst and sense of bewilderment of our existence within the digital plane. Being 31 myself, I've contemplated it many times lately, since EMA is part of a generation of musicians in their thirties who can still reminisce the days when we paced our lives within the physical world, without crudely outlining and molding an effigy under the digital scope. Maybe this makes us more vulnerable, more prone to second guess it? After all, musicians in their early thirties generally resonate with a new generation of aficionado's. A lot of these kids I see on Generation Like look like they exchanged all that internet currency for happy pills…it's very inspiring to see two female artists in their 30s, EMA and Annie Clark (St. Vincent) heedlessly tackle this thorny subject matter. Whoa…digressing big time. Reel me back in!

"Solace"
Again, Anderson is driving me cuckoo by shrewdly alternating the words "solace" and "soulless"on her lyric sheet. But given that she eventually named this track "Solace" and its buoyant synth motif, I'd like to think she leans more towards the more optimistic side of the spectrum. Ambiguity never felt so maddening and blissful at the same time. AAAAARRRGGGH!

"Dead Celebrity"
I'm just going to do a major cop out here and quote this incredibly moving article by Roger Angell for the New Yorker (which I actually read inbetween research for my interview with Anderson this past February).

Excerpt:

"A weariness about death exists in me and in us all in another way, as well, though we scarcely notice it. We have become tireless voyeurs of death: he is on the morning news and the evening news and on the breaking, middle-of–the-day news as well—not the celebrity death, I mean, but the everyone-else death. A roadside-accident figure, covered with a sheet. A dead family, removed from a ramshackle faraway building pocked and torn by bullets. The transportation dead. The dead in floods and hurricanes and tsunamis, in numbers called “tolls.” The military dead, presented in silence on your home screen, looking youthful and well combed. The enemy war dead or rediscovered war dead, in higher figures. Appalling and dulling totals not just from this year’s war but from the ones before that, and the ones way back that some of us still around may have also attended. All the dead from wars and natural events and school shootings and street crimes and domestic crimes that each of us has once again escaped and felt terrible about and plans to go and leave wreaths or paper flowers at the site of. There’s never anything new about death, to be sure, except its improved publicity. At second hand, we have become death’s expert witnesses; we know more about death than morticians, feel as much at home with it as those poor bygone schlunks trying to survive a continent-ravaging, low-digit-century epidemic. Death sucks but, enh—click the channel."


Read the rest HERE. Please do.


Last but not least, with The Future's Void, EMA has been filling my void with each listen, just a bit by bit, day by day. I'm definitely going to catch her in Paradiso next Friday…hopefully, with this impetuous sequence of maunderings I have galvanized you, dear anonymous reader, to do the same. Getting there is after all, just a click away.



"

Fading Trails documentary with Re:VERSION

I made this documentary with Re:VERSION about this year's Fading Trails festival. I conducted interviews with Hiss Golden Messenger, Alasdair Roberts, The Garden and Swearing At Motorists.

Interview Naive Set

I spoke to wicked Amsterdam-based group Naive Set for Luifabriek.